Λάβαμε: 27/10/2019
Σύνολη η ιστορία του δυτικού πολιτισμού δύναται να αναγνωσθεί ως μία συστηματική απόπειρα αποκλεισμού και απομόνωσης του σώματος. Από τον Πλάτωνα και ύστερα, αυτό, έχει ερμηνευθεί ανά διαφορετικές περιόδους ως παραφροσύνη απαραίτητο να ελεγχθεί, ως παρόρμηση για να κατασταλεί, ως εργατική δύναμη να κατανεμηθεί ή ως ασυνείδητο ώστε να ψυχαναληθεί.
Ο Πλατωνικός διαχωρισμός μεταξύ σώματος και πνεύματος, εφαρμοσμένος πάνω στην απόλυτη υπεροχή του τελευταίου ( το σώμα είναι η φυλακή της ψυχής ) πλαισιώνει ακόμα και τις φαινομενικά ριζοσπαστικότερες μορφές σκέψης.
Αυτή η θέση υποστηρίζεται από πολυάριθμα φιλοσοφικά γραπτά, από όλα ίσως με εξαίρεση όσα θεωρούνται ακόμα εξωγήινα στην ανθυγιεινή ατμόσφαιρα των πανεπιστημίων. Η ανάγνωση του Νίτσε και συγγραφέων όπως η Χάνα Άρεντ βρήκε την προσήκουσα σχολαστική συστηματοποίηση της ( φαινομενολογική ψυχολογία, ιδέα της πολλαπλότητας ). Εντούτοις, και μάλλον εξαιτίας των παραπάνω δεν πιστεύω πως το εν λόγω πρόβλημα οι επιπτώσεις του οποίου είναι αναρίθμητες και συναρπαστικές, έχει εξεταστεί σε βάθος.
Εξάλλου, μία πλήρης απελευθέρωση των ατόμων συνεπάγεται μία εξίσου εκ βάθρων ανασκευή της σύλληψης του σώματος, των εκδηλώσεων και των συσχετισμών του.
Ένεκα μιας σφυρηλατημένης χριστιανικής κληρονομιάς, οδηγούμαστε να πιστεύουμε πως η κυριαρχία ελέγχει και αλλοτριώνει ένα κομμάτι της ανθρώπινης ύπαρξης δίχως ωστόσο να πλήττει την ενδότερη ουσία της ( και υπάρχουν πολλά που μπορούν να ειπωθούν σχετικά με την διάκριση μεταξύ της υποτιθέμενης εσωτερικής ουσίας και των εξωτερικών συσχετισμών. ). Ασφαλώς, οι καπιταλιστικές σχέσεις και οι κρατικές επιταγές μολύνουν την ζωή, αλλά θεωρούμε πως οι οπτικές και η αντίληψη για τον εαυτό μας και τον κόσμο παραμένουν άθικτες. Οπότε ακόμα και όταν οραματιζόμαστε μία ριζική ρήξη με το υπάρχον είμαστε βέβαιοι πως το σώμα μας, όπως το συλλαμβάνουμε στο παρόν θα την πραγματοποιήσει.
Απεναντίας, εγώ πιστεύω πως το σώμα μας έχει υποστεί και εξακολουθεί να υφίσταται έναν ασύγκριτο ακρωτηριασμό. Και αυτό δεν συμβαίνει αποκλειστικά εξαιτίας πρόδηλων μορφών ελέγχου και αποξένωσης χορηγούμενους από την τεχνολογία ( ότι τα σώματα έχουν υποβαθμιστεί σε δεξαμενές απομονωμένων οργάνων διαφαίνεται ανάγλυφα στον θρίαμβο της επιστήμης των μεταμοσχεύσεων, η οποία αποτυπώνεται με τον ύπουλο ευφημισμό ως το ”σύνορο της ιατρικής”. Αλλά για μένα η πραγματικότητα μοιάζει πολύ χειρότερη από το πως οι φαρμακευτικές εικασίες και η δικτατορία των γιατρών ως ένα ξέχωρο και πανίσχυρο σώμα την περιγράφουν). Το φαγητό που τρώμε, ο αέρας που αναπνέουμε και οι καθημερινές μας σχέσεις έχουν στομώσει τις αισθήσεις μας. Οι ανούσιες εργασίες, η επιτηδευμένη κοινωνικότητα και η οδυνηρή ασημαντότητα των καθημερινών φλυαριών μας καταβάλουν το πνεύμα αλλά και το σώμα αφού ουδείς διαχωρισμός δεν είναι εφικτός μεταξύ τους.
Η πειθήνια υπακοή στον νόμο και τα κατασταλτικά δίκτυα οριοθέτησης των επιθυμιών, η αιχμαλωσία των οποίων τις μετατρέπει σε οδυνηρά φαντάσματα του πρώην εαυτού τους αποδυναμώνουν τον οργανισμό με τον ίδιο τρόπο όπως η ρύπανση ή η υποχρεωτική φαρμακευτική αγωγή.
” Η ηθική είναι σημάδι εξάντλησης” έγραφε ο Νίτσε.
Προκειμένου να ανακτήσει κάποιος την ζωή του, η προσπάθεια που πρέπει να καταβληθεί συνεπάγεται έναν μετασχηματισμό των αισθήσεων αντίστοιχο των ιδεών και των σχέσεων.
Προσφάτως, κατέληξα να αντιλαμβάνομαι την ομορφιά, ακόμα και φυσιογνωμική, ανθρώπων που μου φαινόντουσαν προηγουμένως εντελώς αδιάφοροι ή ασήμαντοι. Όταν εξυψώνεις την ζωή σου και δοκιμάζεις τον εαυτό σου σε μία ενδεχόμενη εξέγερση παρέα με κάποιον, διακρίνεις στους συντρόφους σου όμορφες, ελκυστικές ατομικότητες αντί για θλιμμένα πρόσωπα και σώματα αποστερημένα της λάμψης τους στους λαβύρινθους της ρουτίνας και των εξαναγκασμών. Πιστεύω πως οι άνθρωποι κυριολεκτικά γίνονται όμορφοι ( και όχι επειδή απλά εγώ τους παρατηρώ έτσι ) όταν εκδηλώνουν τις επιθυμίες τους και ζουν έμπρακτα τις ιδέες τους.
Η ηθική αποφασιστικότητα κάποιου που περιφρονεί και επιτίθεται στις δομές της εξουσίας είναι μία θέση αντίληψης, μια στιγμή που κάποιος γεύεται την ομορφιά των συντρόφων του παράλληλα με την μιζέρια των υποχρεώσεων και των επιταγών. ”Εξεγείρομαι άρα υπάρχω” είναι μία φράση του Καμύ που ποτέ δεν σταματά να με γοητεύει αφού ακόμα και μόνο ένας λόγος για να ζήσεις αρκεί και με το παραπάνω.
Απέναντι σε έναν κόσμο που παρουσιάζει τα ήθη ως αποκλειστικό πεδίο της κυριαρχίας και του νόμου, αντιπροτείνω πως δεν υφίσταται ηθική διάσταση εκτός της εξέγερσης, του ρίσκου και του ονείρου. Η συνθήκη της επιβίωσης στην οποία περιοριζόμαστε είναι αδικαιολόγητη επειδή αποκτηνώνει και ασχημαίνει.
Μόνο ένα διαφορετικό σώμα δύναται να κατανοήσει αυτήν την διευρυμένη έποψη μιας ζωής ανοιχτής στις επιθυμίες και την αμοιβαιότητα και μονάχα μια προσπάθεια με σκοπό την ομορφιά και το άγνωστο είναι ικανή να απελευθερώσει τα θωρακισμένα σώματα μας.
Massimo Passamani
Μετάφραση: Consumimur Igni
Πηγή: More, much more Μπροσούρα με κείμενα του Ιταλού εξεγερσιακού αναρχικού Massimo Passamani
Leave a Reply